Michael Greger was nog maar een kind toen de doktoren zijn oma in een rolstoel naar huis stuurden om te sterven. Ze was gediagnosticeerd met de laatste fase van hart -en vaatziekten en had al zoveel bypass operaties gehad dat de chirurgen in feite geen opties meer hadden.
Ze was gedoemd tot een rolstoel met enorme pijn in haar borst en de artsen vertelden haar dat er niets meer was dat ze konden doen. Haar leven was voorbij op de leeftijd van vijfenzestig.
Voor veel kinderen is dit de reden om medicijnen te gaan studeren nadat ze een geliefde ziek hebben zien worden of zelfs hebben zien sterven door een verschrikkelijke ziekte.
Maar Michael Greger had een andere reden. Hij wilde arts worden omdat hij zijn oma beter zag worden.
Niet lang nadat zijn oma namelijk thuiskwam werd ze in alle wanhoop patiënt van Nathan Pritikin, een vroege lifestyle pionier die een reputatie had om terminale hart -en vaatziekten terug te draaien. Hij had net een nieuw centrum geopend waar alle patiënten op een plantaardig dieet werden gezet.
Ze reden de oma van Greger het centrum in en ze liep uiteindelijk zelf het centrum uit.
En ze werd zelfs genoemd in Pritikin’s biografie:
De conditie van mevrouw Greger was zo slecht dat ze niet langer kon lopen zonder enorme pijn te ervaren in haar borst en benen. Echter, binnen drie weken had ze niet alleen geen rolstoel meer nodig, maar liep ze 16 kilometer per dag.
Het Perfecte Dieet Volgens de Wetenschap
Het verhaal van Frances Greger zorgde er uiteindelijk voor dat haar kleinzoon een van de bekendste pionierende artsen werd die zich focuste op het voorkomen van welvaartsziektes in plaats van ze op de traditionele manier te bestrijden met medicatie.
Michael Greger heeft inmiddels een online platform gebouwd waarop hij met duidelijk uitgelegde video’s en artikelen de wetenschap over voeding heeft gesorteerd.
Dat platform heet nutrtitionfacts.org
Daarnaast schreef Greger ook een boek ‘How Not To Die‘ (of de Nederlandse versie ‘Hoe Overleef Je?‘) dat ik je van harte kan aanbevelen als je meer wilt weten hoe je de kans dat je overlijdt aan een welvaartsziekte drastisch wilt verkleinen.
Nutritionfacts is verder non-profit wat het enorm veel credibility geeft met alle onzinverhalen die vandaag de dag de ronde doen over voeding. Alle inkomsten die Greger verdient met het platform en zijn boeken doneert hij weer terug aan zijn stichting.
De reden dat ik het zo uitgebreid met je wil hebben over het werk van Greger is omdat hij samen met andere pionierende artsen en wetenschappers, zoals Caldwell Esselstyn, T. Colin Campbell, Dean Ornish, John A. McDougall en Neal D. Barnard, het perfecte dieet voor ons mensen in kaart heeft gebracht.
Het perfecte dieet dat ervoor zorgt dat je energiek door het leven gaat, je slank bent, je fit bent, je er jong uitziet, je je goed voelt en waarmee je de kans op welvaartsziektes immens verkleint.
Dit perfecte dieet is wat ze noemen ‘Whole Foods Plantbased‘ oftewel ‘Volwaardig Plantaardig‘.
Whole Foods Plantbased vs. Vegan
Toen ik voor het eerst in aanraking kwam met het veganisme leerde ik alle ‘regels‘ omtrent deze ideologie.
Zo proberen vegans geen dingen te consumeren waar dieren aan te pas zijn gekomen. Dat kan voedsel zijn, maar ook leer, kleding en het bezoeken van een dierentuin vallen hieronder.
Kortom, vegans proberen alle zaken die dieren exploiteren te vermijden.
Maar zoals ik in dit artikel beschreef kun je vegans niet zo heel makkelijk in een hokje stoppen. Zo leerde ik dat het veganisme vele stromingen kent en een van die stromingen is de volwaardig plantaardig stroming.
De voornaamste pijlers waarom mensen het veganisme uitdragen zijn:
- Het dierenwelzijn
- Hun gezondheid
- Het milieu
Wat is dan het grootste verschil tussen vegan en volwaardig plantaardig?
Volwaardig plantaardig richt zich met name op de gezondheidsaspecten van het plantaardig eten terwijl vegan zich meer richt op het dierenwelzijn en het milieu aspect.
Vegans die naar de McDonald’s Gaan
De eerste maanden dat ik vegan ging leven schrapte ik eigenlijk al het dierlijke voedsel uit mijn dieet en verving dit voor vervangers.
Het vlees werd vervangen door vleesvervangers, de melk werd vervangen voor plantaardige dranken etc.
Maar niet alleen het dierlijke voedsel was de boosdoener van mijn carnistische dieet. Ook de overvloed aan bewerkt en suikerrijk voedsel richtte schade aan in mijn lichaam. Toch schrapte ik dit voedsel niet toen ik veganistisch ging leven.
Het was pas later, na het lezen van meerdere boeken zoals The China Study en How Not To Die, dat ik begon in te zien dat je als veganist niet persé gezonder leefde dan als carnist.
In theorie kun je als veganist elke dag naar de McDonald’s gaan en daar friet met ketchup eten. Voor zover ik weet zitten hier geen dierlijke ingrediënten in, maar echt een gezonde volwaardige maaltijd is het niet.
Daarnaast moet je jezelf natuurlijk afvragen of je als veganist überhaupt je geld wilt uitgeven bij een bedrijf dat onze aarde naar de knoppen helpt.
Je begrijpt dat het lastig is om dingen zwart-wit te zien.
Maar Wat Is Dan Het Perfecte Dieet?
Zoals je in mijn boek kunt lezen bestaat het perfecte dieet uit volle granen, groenten, fruit, peulvruchten, noten en zaden.
De pionierende artsen en wetenschappers waar ik het eerder over had hebben zeer sterke verbanden gevonden tussen goede gezondheid en het eten van dit perfecte dieet, er bestaat eigenlijk geen twijfel meer over.
Laat die zin hierboven eens goed op je inwerken.
Er is een oplossing voor de grootste doodsoorzaak in de westerse wereld en toch is het bij vrijwel niemand bekend. Is dat niet absurd?!
Michael Greger roept daarom ook altijd:
Laten we aannemen dat volwaardig plantaardig eten het perfecte dieet is voor ons mensen totdat het tegendeel bewezen is.
En ik ben het met hem eens.
We moeten vooral een open blik houden, maar totdat het tegendeel bewezen is stel ik voor om aan te nemen dat volwaardig plantaardig eten dé manier is voor een gezond en energiek leven.
Wat Volwaardig Plantaardig Nóg Perfecter Maakt
Het moment dat ik me begon te verdiepen in volwaardig plantaardig eten werd mijn enthousiasme nog meer aangewakkerd.
Ik besefte me namelijk dat deze manier van leven letterlijk voor iedereen een winnende situatie zou zijn. Je kan genieten van een goede gezondheid, lekker eten en je kans op het krijgen van narigheid drastisch verkleinen.
En dat terwijl je niet meer meedoet aan het promoten van dierenleed en meteen je steentje bijdraagt aan de oplossing voor ons klimaatprobleem.
Het was bijna te mooi om waar te zijn.
Toch zie ik nog veel verwarring bij huidige vegans over het perfecte dieet als het aankomt op je gezondheid.
Vaak krijg ik verbaasde reacties van mensen die niet snappen waarom olie niet gezond voor je is. Of mensen die panisch zijn over soja. Daarom wil ik je graag introduceren met het befaamde Stoplicht Syteem van Dr. Greger.
Dus Welke Voeding Is Nou Goed Voor Je en Welke Is Slecht?
Het lijkt een simpele vraag, maar in de praktijk is het er een die lastig te beantwoorden is leerde ik.
Als iemand mij vraagt of bepaalde voeding gezond is of niet antwoord ik altijd met hetzelfde antwoord, “Vergeleken met wat?”. Eieren bijvoorbeeld, zijn ze gezond? Vergeleken met havermout zeker niet. Maar vergeleken met de vette worstjes die er meestal naast liggen zeker wel.
Of gebakken witte aardappelen, zijn ze gezond? Vergeleken met patat, ja. Vergeleken met gebakken zoete aardappel, nee.
Het is geen bevredigend antwoord maar je zult je bij alles dat je in mond stopt moeten afvragen, “Is het op dit moment de meest gezonde keuze?”
Eten is in feite een zero-sum game: Zodra je kiest om iets te eten kies je er automatisch voor om iets anders niet te eten. Zie je caloriebehoefte eens als een bedrag van €2000,- dat je dagelijks kunt uitgeven.
Voor hetzelfde bedrag kun je een Big Mac, honderd aardbeien of een twintig-liter bak aan sla eten. Natuurlijk hebben deze opties niet dezelfde culinaire waardes maar het geeft je een illustratie wat een berg aan voedingswaarde je kunt krijgen voor hetzelfde ‘bedrag’ aan calorieën.
Je lichaam heeft calorieën én voedingsstoffen nodig, echter het moderne westerse dieet bestaat vandaag de dag voornamelijk uit calorieën. De meesten van ons geven dus hun dagelijkse calorieënbank uit aan lege calorieën.
Maar voor optimale gezondheid zul je jouw dagelijkse calorieënbank juist willen uitgeven aan voeding met weinig calorieën en veel voedingsstoffen.
En om te begrijpen waar jij je calorieën nu het beste aan kunt uitgeven bedacht Greger een overzichtelijk systeem.
Het Stoplichtsysteem van Dr. Greger
In zijn boek ‘How Not To Die’ beschrijft Michael Greger een stoplichtsysteem dat hetzelfde werkt als in het verkeer. Groen betekent veilig, oranje betekent wees voorzichtig en rood betekent onveilig.
Voor een optimale gezondheid eet je alleen voeding die in de groene categorie valt. In theorie wil je alles vermijden uit de rode categorie. Dit is in theorie het perfecte dieet.
Vergelijk het met roken. Roken is ongezond, punt. Of je nu twee of twintig sigaretten rookt, het blijft ongezond. En dat is hoe je voeding ook moet gaan zien. Twintig winegums zijn ongezond, maar twee winegums zijn ook ongezond.
Als je vervolgens kiest om toch dingen uit de rode categorie te eten is natuurlijk aan jezelf, zolang je maar beseft dat het ongezond is.
Want ik geef eerlijk toe, ik ben zeker niet perfect. Ik volg het perfecte dieet ook niet op de letter en eet ook nog dingen uit de oranje en heel soms zelfs uit de rode categorie. Wees hier ook niet te hard voor jezelf, maar praat het ook niet goed en probeer er geen gewoonte van te maken.
Wat is Onbewerkte Voeding Precies?
Nu je weet welke categorieën er zijn vraag je jezelf misschien af welke voeding in welke categorie past. Dr. Greger legt de term ‘onbewerkte voeding’ uit in zijn boek als voeding waar niks slechts aan is toegevoegd, en niks goeds van is weggehaald.
Een hele bloemkool valt dus in de groene categorie maar zoiets als havermout ook.
Havermelk echter (en alle andere plantaardige dranken) valt in de oranje categorie omdat er voedingswaarde verloren is gegaan.
“Jeetje Maik, dat betekent dat ik dus niks meer mag eten!”
Voordat je mijn hoofd op het hakblok legt wil ik zeggen dat dit is wat de wetenschap zegt. Het is het ideale plaatje. Als jij echter iemand bent die alleen havermout wilt eten in de ochtend als je het mag maken met romige havermelk dan zou ik dat alleen maar aanmoedigen.
Zeker als je anders bijvoorbeeld een croissantje met kaas zou eten.
En zo zul je naar voeding uit de oranje en rode categorie kunnen gaan kijken. Zie het als een middel om meer voeding uit de groene categorie te gaan eten.
De Daily Dozen van Dr. Greger
Er is een handig hulpmiddel om door te krijgen wat nu precies volwaardig plantaardige voeding is en hoeveel je er ongeveer van wilt eten.
De Daily Dozen van Dr. Greger.
Er is ook een app van. Je downloadt ‘m hier in de App Store of Google Play Store.
In het begin lijkt het haast onmogelijk om de daily dozen te halen, maar vergeet niet dat je veel categorieën kunt combineren in een maaltijd.
Als je bijvoorbeeld een salade maakt met quinoa, noten, avocado, bonen en broccoli kun je al zes categorieën afstrepen.
Je zult merken dat je al snel door gaat krijgen wat je zoal kunt eten en na een tijdje zul je de app waarschijnlijk niet meer nodig hebben.
Tot Slot
Vegan is een reis, een avontuur dat verschillend is voor iedereen.
Als je net begint met plantaardig eten maak je dan nog niet te druk over het feit of het wel volwaardig is. Het is al ingrijpend genoeg om ineens alle dierlijke voeding uit je dieet te halen.
Na verloop van tijd, als je de dierlijke voeding niet meer mist, kun je eens gaan kijken om je dieet wat volwaardiger te maken.
Niet alleen zul je hierdoor meer energie ervaren, ook zal je algehele gezondheid beter worden, je zult afvallen en je zult de kans drastisch vergroten dat je oud wordt zonder nare welvaartsziektes.
En als je uiteindelijk toch besluit om wel vegan maar niet volwaardig plantaardig te eten dan alsnog thumbs up voor het feit dat je niet meer bijdraagt aan dierenleed en je steentje bijdraagt aan het oplossen van onze milieuproblematiek.
Vegan gaat om de intentie en niet om de perfectie.
Voetnoten
- What Is the Optimal Diet? via https://nutritionfacts.org/video/what-is-the-optimal-diet/ ↩
Dank je wel Maik, voor deze heldere mail!
Ik vind drs Richard de Leth ook erg goed, hij is alleen niet Vegan maar wel voor zo veel mogelijk eten uit de natuur. En onbewerkt.
Voor mezelf probeer ik dat ook te doen, alleen op drukke dagen, gaat dat helaas wel eens mis. En idd neem je dan gauw vleesvervangers mee op je boterham 😳
Ben erg blij met deze mail, geeft weer een duwtje in de goede richting. Groetjes Marijke
Graag gedaan Marijke!
Wat ben ik blij dat ik dit artikel heb gelezen anders had ik nu nog niet geweten dat het boek How not to die in het nederlands vertaald was
Als je in voeding wat je kan plukken altijd op de 1e plaats zet zit je altijd goed en kan je af en toe jezelf veroorloven om een keer iets minder gezonds te eten (zolang er maar geen dierenleed bij betrokken is)
Vond het een mooi en fijn artikel
Dank je wel❤
Graag gedaan Thea!
En mooie verwoording: alles wat je kan plukken op nr 1 zetten. Die ga ik onthouden 🙂
Hi Maik, bedankt voor dit mooie artikel. Weer veel om over na te denken.
Net als Marijke vind ook ik drs. Richard de Leth erg goed en doe ik net als zij mijn uiterste best. Ook dank voor de recepten die je me iedere Vrijdag toestuurt.
Groetjes Tineke.
Graag gedaan Tineke 🙂
Hoi Maik,
Ben 5 jaar geleden in een keer volledig plantaardig gaan eten na de film ‘ what the health’ ook eerst met vleesvervangers. Nu afentoe nog maar meeste maaltijden zijn whole food plant based zonder olie. En daarmee voel ik me fantastisch als ik een week iets te veel bewerkte producten eet ik noem dat niet eens voedsel dan voel ik me gelijk heel vies en naar. Probeer mensen te inspireren zo te eten met mijn sociaal media kanaal fitvanlijf.
En dr Greger is my man in te lezen ook omdat hij alles uitzoekt hoe het echt zit met echte onderzoeken.
Goed werk!
Jeanine
Geweldig Jeanine, wat fijn dat je je er zo goed bij voelt en dat je gehandeld hebt naar aanleiding van What the Health.
Je hebt me wakker geschud mbt het eten van olie. Ik ben toen gaan kijken, waar er allemaal olie inzit. En ik kwam erachter dat er in plantaardige margarine behoorlijk wat olie zit. Hoe vangen jullie dat op. Of hebben jullie de plantaardige margarine geschrapt? Veganistische mayonaise bevat ook behoorlijk veel olie. Dus geen veganistische mayonaise meer eten?
Met vriendelijke groet, Maya
Klopt Maya, wij beschouwen die producten als ongezond en eten ze zeer sporadisch en hebben het zeker niet standaard in huis.
Je kunt evt. mayonaise maken van soja yoghurt en als margarine kun je bijv. avocado gebruiken.
Hallo Maik,
Ben erg blij met jouw boek Vegan power. Voor wat betreft jouw artikel het volgende:
Je stelt: “In theorie kun je als veganist elke dag naar de McDonald’s gaan en daar friet met ketchup eten. Voor zover ik weet zitten hier geen dierlijke ingrediënten in”
In de friet van MacDonald zitten echter ook: dimethylpolysiloxane (E900) in zit: een siliconensoort dat ook wordt gebruikt in borstimplantaten, speelgoedblubber, haarconditioners en andere cosmetica. Het goedje wordt gebruikt zodat het frietvet niet schuimt maar ook natuurlijke rundvleesaroma’s en gehydrolyseerde melk. Kortom de frietjes van de Mac zijn beslist niet plantaardig.
Kijk, zo zie je maar haha. Bedankt voor het uitzoeken.
Verklaard waarom ik altijd zo misselijk werd van het eten van de friet van de Mac 😅
Hoi Maik, dank je voor deze mail.er worden mij heel wat dingen duidelijk nu. Ik ga op zoek naar dat boek. Ik ben net gestart (1 nov) en zat met veel tegenstrijdige vragen dieeten,de ene zegt dit de andere dat en nu is het me duidelijk.van harte dank.
Graag gedaan Jessica!
‘De wetenschap’ bestaat in deze niet, te verdeeld. Zelf doe je ook aan ‘cherry picking’ om je punt te bewijzen (heb ik gemerkt bij andere artikelen).
Dus een punt maken en je er vervolgens zelf ook schuldig aan maken.
“Laten we aannemen dat …”. Een aanname ?!
Tot voor kort zaten er op de patat van MC Donald dierlijke producten. Er zitten sowieso nog iets van 13 ingrediënten op behalve aardappel. Dus ik zou deze nooit eten 🤢 mijn gezondste methode voor patat kook hele aardappel 10 minuten af laten koelen. In frieten snijden en kruiden met paprika knoflook uien kurkuma zwarte peper beste is schudden in afgesloten pan met de kruiden. Dan bakken in oven tot ze knapperig zijn heerlijk ❣️
Goede tip!
Helder stuk, eigenlijk lijkt het erg op Ayurvedisch koken.
Lezenswaardig is het dit jaar verschenen boek van Chris van Tulleken, van huis uit een arts microbioloog uit het Verenigd Koninkrijk die ook voor Unicef en de WHO werkt als onderzoeker naar de invloed van grote voedingsconcerns op de menselijke gezondheid. Het heet: Ultrapocessed people…why do we al eat stuff that isn’t food…and why can’t we stop. Het geeft een mooi overzicht van de ontwikkeling van ons voedingspatroon en wat daarin een rol speelt…onder andere ons geweldige brein dat de hele dag ons van dienst probeert te zijn…..maar ook erg kwetsbaar en hack-baar door van alles en nog wat. Op planten gebaseerde onbewerkte voeding lijkt de beste basis in vele opzichten zowel gezondheid, dierenleed als milieu…of het dan 100% dierloos moet?
Ook onderstaande link van de befaamde Harvard Universiteit geeft een aardig overzicht…waarvan we dan hopen dat de voedingsindustrie daar geen invloed op heeft gehad…
https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-eating-plate/
Onze Nederlandse Matijn Katan heeft ook een boeiende website , klik maar eens op onderstaande link.
https://www.mkatan.nl/nrc-columns/608-2023-06-t-is-zo-deftig-en-zo-fijn-vegetarier-te-zijn
Dat boek is inderdaad geweldig. Heb hem in een ruk uitgelezen en we gaan er zeker meer over horen in de toekomst. Ultra bewerkt voedsel is wat mij betreft het nieuwe roken.
Hartelijk dank voor dit diepgaande en inspirerende artikel.
Je hebt op een heldere en overtuigende manier het belang van een volwaardig plantaardig dieet uiteengezet, en hoe dit niet alleen onze gezondheid ten goede komt, maar ook een essentiële rol speelt in dierenwelzijn en milieubescherming.
Jouw vermogen om complexe wetenschappelijke inzichten toegankelijk te maken voor een breed publiek is bewonderenswaardig. Het verhaal van Michael Greger en zijn oma is een krachtig voorbeeld van hoe voeding onze gezondheid drastisch kan beïnvloeden, en je hebt dit verhaal uitstekend gebruikt om je punt te onderstrepen.
Jouw toewijding aan het verspreiden van bewustzijn over veganisme en de voordelen van een volwaardig plantaardig dieet is inspirerend. Blijf alsjeblieft dit belangrijke werk doen. Je maakt een echt verschil.
Bedankt Rowan, je compliment waardeer ik zeer.