As you will come to see, much is governed by the Golden Rule: he who has the gold makes the rules. – T. Colin Campbell
Afgelopen week hadden Jessica en ik samen met onze zoon Maas weer een controle bij het consultatiebureau.
Maas doet het onwijs goed, dus meestal is het bezoek niets meer dan een paar veren in je reet krijgen over wat een leuk en goed mannetje we hebben.
Niks over te klagen dus, zou je zeggen 😉
Totdat de arts gisteren begon over voeding.
Maas heeft inmiddels een leeftijd bereikt waarop hij vast voedsel van ons krijgt en volgens haar moesten we binnenkort ook beginnen met het geven van vlees.
De reden was dat zijn ijzerreserves op beginnen te raken en dat we die met vlees kunnen aanvullen.
Technisch gezien klopt het natuurlijk helemaal, vlees bevat immers veel ijzer. Maar toen ik vertelde dat we veganist zijn gaf ze advies om in dat geval veel groenten met ijzer te eten, zoals spinazie, noten en peulvruchten.
Nu ben ik geen discussie met haar aangegaan, maar toen we naar huis liepen werden me wel weer een paar dingen duidelijk.
Die dingen wil ik graag met je bespreken in dit artikel zodat je hopelijk wat meer helderheid krijgt hoe het systeem waarin we leven in elkaar zit.
Whole, Rethinking the Science of Nutrition
In de zomer van 2016 las ik het boek Whole, Rethinking the Science of Nutrition van T. Colin Campbell. Lezers die mij al een tijdje volgen weten dat ik groot fan ben van Campbell en dan met name van zijn boek The China Study.
Beide boeken zijn absolute aanraders om te lezen als je meer wilt weten over de wetenschap achter plantaardig eten.
Kort samengevat gaat het boek Whole over dat we leven in een systeem waarin we ons focussen op de kleine details en het grote geheel uit het oog zijn verloren.
Zo staan kranten vol met koppen als ‘Vitamine X lost Y op‘. En ‘X gram per dag van Y zorgt dat je X% minder kans hebt op kanker‘. Het zijn de sensationele berichten die we zo graag lezen.
Maar helaas spreken veel journalisten, politici en wetenschappers elkaar tegen.
Dit heeft ons als consument verward achtergelaten waardoor we geen idee meer hebben wie of wat we nou nog moeten geloven.
Luister Naar de Dokter
Want daar zat ik dan, bij de arts van het consultatiebureau. Zij gaf me goedbedoeld advies over wat ik mijn zoon te eten zou moeten geven, terwijl er bergen wetenschappelijk materiaal beschikbaar is die anders zegt 1 1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2586336/pdf/cwn072.pdf × 2 2. https://apha.confex.com/apha/137am/webprogram/Paper206464.html × 3 3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9036757 × 4 4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20849668 × 5 5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20849668 × 6 6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19561318 × .
Ik bedoel, hoezo verwarrend?
Maar deze arts in kwestie is hier niet de schuldige. Sterker nog, ik denk dat er geen enkele individu als schuldige aangewezen kan worden.
Ik ben ervan overtuigd dat elke arts of persoon die werkzaam is in de zorg of farmaceutische industrie een goed persoon is die niets liever wil dan het gezond maken van mensen.
Er is echter een probleem.
Het systeem waar deze mensen in werken heeft een verkeerde doelstelling.
Een Tekortkoming Van het Kapitalisme
Het kapitalisme is mijn ogen een van de beste systemen waarop we als mensheid kunnen floreren. Maar helaas is het systeem niet waterdicht en heeft het enkele tekortkomingen.
Een van die tekortkomingen is duidelijk zichtbaar als het aankomt op onze gezondheid en ons milieu.
Een van de kenmerken van het kapitalisme is dat er altijd winst gemaakt moet worden. De aandeelhouders moeten immers tevreden gehouden worden.
Als bedrijf kun je op twee manieren meer winst maken:
- nieuwe klanten aantrekken
- meer producten verkopen aan je bestaande klanten
Dit hoeft niet persé een probleem te zijn, maar het is wel een probleem als we het over onze gezondheid hebben.
Bedrijven in de zorgsector zoals ziekenhuizen, zorgverzekeraars en farmaceutische bedrijven hebben dezelfde doelstellingen als bedrijven buiten de zorgsector zoals Nike, McDonald’s en KPN. Namelijk, meer winst maken.
En dat is precies waar de schoen wringt.
Want alhoewel wij als gewone burger denken dat het systeem wil dat onze bevolking zo gezond mogelijk is, kan dit simpelweg niet omdat ons huidige zorgsysteem volledig draait op het kapitalisme.
Hoe Ziet Ons Huidige Zorgsysteem Eruit en Waarom Werkt Het Niet?
Als iedereen in Nederland vandaag 100% gezond zou worden en geen zorg meer nodig zou hebben, wat zou er dan gebeuren denk je met de zorgsector?
Die zou natuurlijk volledig instorten. Er zijn immers geen klanten meer. En een bedrijf zonder klanten gaat failliet.
En dat is iets waar de aandeelhouders niet zo blij van worden.
Wat we daarom zien zijn industrieën, zoals de farmaceutische industrie en de supplementen industrie, die hele specifieke problemen uitkiezen waar ze een ‘oplossing’ voor hebben bedacht.
De farmaceutische industrie kan bijvoorbeeld met een pilletje komen die ervoor zorgt dat je nooit meer migraine hebt. Of de supplementen industrie kan met een wonderpoedertje komen die ervoor zorgt dat je nooit meer verkouden wordt.
Doordat er een specifiek probleem uitgepikt wordt met een specifieke oplossing kan de marketingafdeling heel gericht een boodschap smeden die de onschuldige consument over de streep trekt om het product aan te schaffen.
Everything in food works together to create health or disease. The more we think that a single chemical characterizes a whole food, the more we stray into idiocy. – T. Colin Campbell
De industrieën schromen hierbij niet om alles wetenschappelijk te onderbouwen zodat de marketingafdeling dit kan gebruiken om jou te overtuigen.
Wat de consument echter vaak niet weet is dat deze zogenaamde wetenschappelijke studies gefinancierd worden door de industrie zelf. Waarbij de industrie natuurlijk wel een positieve uitkomst wil hebben voor het product dat ze gaan verkopen, anders heeft het geen zin en laten ze het onderzoek niet uitvoeren.
Er wordt dus op een reductionistische manier onderzoek gedaan waarbij het onderzoek zich focust op een klein detail, waar de uitkomst min of meer al bekend is en waarbij er niet wordt gekeken naar het complete plaatje (wholistic research, zoals Campbell het noemt).
Kijk eens naar onderstaande afbeelding:
Bron: Whole, Rethinking the Science of Nutrition, T. Colin Campbell
Dit is het schema van hoe het zorgsysteem er vandaag de dag uitziet. Doordat alles draait om winst zie je dat onze gezondheid niet centraal staat.
Het systeem zou immers omver vallen als we met z’n allen beter zouden worden.
Uit het schema kunnen we concluderen dat de industrie de touwtjes in handen heeft en niet de politiek zoals veel mensen denken. De politiek is slechts een speelpop. Wie denk je dat de campagnes financiert van al die politici?
De industrie genereert het geld, zij betalen de wetenschappers en het wetenschappelijk onderzoek. De industrie ziet dit als een investering. En investeringen moeten zichzelf uiteindelijk terugverdienen.
Campbell beschrijft dan ook in zijn boek dat het voor net afgestudeerde wetenschappers haast onmogelijk is om een onderzoek te verrichten waarbij gekeken wordt naar het complete plaatje. Dit onderzoek wordt simpelweg niet gefinancierd door de industrie.
Het onderzoeken van een relevante onderzoeksvraag is niet interessant voor de industrie want het is lastig om te vermarkten. De industrie onderzoekt daarom liever onderzoeksvragen die winstgevend zijn.
Want waarom zou de industrie miljarden pompen in het ontwikkelen van een specifiek medicijn of supplement als ze vervolgens geen gericht onderzoek hebben die aantoont dat het specifieke medicijn uitkomst Y heeft?
Op die manier verdient de industrie de gemaakte investering veel moeilijker of helemaal niet terug. En daar worden aandeelhouders niet blij van, want die willen wel een eindejaarsbonus ontvangen.
Bovendien horen we liever iets als ‘pilletje X lost Y op‘ in plaats van ‘pas je hele dieet aan en je blijft gezond‘. Mensen zijn gevoelig voor snelle oplossingen en de industrie speelt hier dus in op onze emoties.
Het Zorgsysteem Van Een Ideale Wereld
Is alles dan verloren?
Nee, zeker niet. Door dit artikel te hebben gelezen ben je al meer bewust geworden van hoe de situatie in elkaar steekt. En dat is belangrijk, want verandering kan pas plaatsvinden zodra je bewust bent van dingen.
Kijk eens naar onderstaande afbeelding:
Bron: Whole, Rethinking the Science of Nutrition, T. Colin Campbell
Dit is een hypothetische situatie waarin onze samenleving onze gezondheid centraal stelt. Wat zou er gebeuren zodra we in zo’n systeem zouden leven en er een probleem voor onze gezondheid opdoemt?
- Allereerst gaan wetenschappers aan de slag met dit probleem.
- Omdat de wetenschappers verschillende onderzoeksmethoden toepassen krijg je een veel breder spectrum met verschillende invalshoeken.
- Plus, omdat het doel is om het probleem daadwerkelijk op te lossen zodat de volksgezondheid er beter van wordt zal er een gezonde competitie ontstaan onder wetenschappers.
- Als wetenschapper wil jij tenslotte degene zijn die heeft bijgedragen aan het oplossen van een bepaald gezondheidsprobleem.
- Het gevolg zal zijn dat de kwaliteit van de onderzoeken omhoog gaat en wetenschappers nog gemotiveerder zullen zijn om tot een oplossing te komen.
- Het wetenschappelijk bewijs dat gevonden wordt komt vervolgens terecht bij de overheid en de media die op hun beurt weer ons, de consument, kunnen informeren. Onze gezondheid verbetert en we hebben weer een stap in de juiste richting gezet.
Je snapt dat deze situatie in het huidige systeem nooit zal werken. Want meer gezonde mensen betekent minder winst voor de industrie. Dit is belangrijk om je te realiseren en het brengt ons weer terug bij Jessica, Maas en mij in het kamertje van de arts van het consultatiebureau.
Met deze kennis in ons achterhoofd kunnen we nu duidelijk zien waar in het systeem we ons bevinden:
Bron: Whole, Rethinking the Science of Nutrition, T. Colin Campbell
Ik doe hier natuurlijk aannames omdat ik niet zeker weet of het klopt wat ik zeg, maar het zou kunnen zijn dat de situatie zo in elkaar steekt:
- Onze goedbedoelde arts werkt voor de overheid en is opgeleid door een instelling die zeer waarschijnlijk gefinancierd is door de industrie. De kennis die zij heeft opgedaan over voeding is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek met een smal spectrum.
- Dit onderzoek is zeer waarschijnlijk weer gefinancierd door de industrie wat de cirkel weer rond maakt.
- En ondanks dat zij misschien wel beter zou weten heeft ze zich te houden aan de richtlijnen die de overheid stelt, (die in dit geval gebaseerd zijn op bevooroordeeld wetenschappelijk onderzoek met een smal spectrum) anders loopt ze het risico haar baan te verliezen.
Hoe Kunnen We Het Systeem Veranderen?
En dat brengt me weer bij mijn eerdere uitspraak dat we geen vingers kunnen wijzen naar individuen, maar naar het systeem in het geheel.
Om het systeem te veranderen moet er natuurlijk onwijs veel gebeuren. Dat jij je bewust bent van hoe de vork werkelijk in de steel zit is de eerste stap.
Neem dus niet klakkeloos over wat je leest op internet of in de media, maar gebruik je eigen gezonde verstand en dubbelcheck de dingen die geroepen worden. En ja, dat geldt ook voor de informatie die je van mij te horen krijgt!
Tot slot is het belangrijk dat je vertrouwt op je eigen ‘gut feeling’ en vooral vragen blijft stellen en niet te snel dingen voor waarheid aanneemt.
Als we dat met z’n allen meer gaan doen in de toekomst zou het maar zo kunnen dat we ooit een zorgsysteem hebben waarin onze gezondheid wél centraal staat!
Voetnoten
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2586336/pdf/cwn072.pdf ↩
- https://apha.confex.com/apha/137am/webprogram/Paper206464.html ↩
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9036757 ↩
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20849668 ↩
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20849668 ↩
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19561318 ↩
Bedankt Maik voor dit onwijs eenvoudige maar o zo duidelijke overzicht. Ik ben heel blij om dit niet alleen voor mezelf, maar ook naar anderen toe als kapstok te kunnen gebruiken. Om mensen bewust te maken en om zelf te werken, dag na dag, aan een betere wereld en een beter zorgsysteem voor iedereen!
Ik eet sinds 2017 vegan, en ik ben reeds 20 jaar werkzaam in de pharma-industrie. Sommige punten heb je zeker gelijk: voeding wordt te weinig besproken/aangeleerd bij oa artsen en voor veel gezondheidsproblemen verkiest men de makkelijke weg (pilletje) boven de juiste weg (preventie/gezonde voeding). Je kan zeggen omdat mensen niet beter weten, maar dat is niet juist; hoeveel artsen roken er denk je ondanks dat ze zeer goed op de hoogte zijn van de gevolgen? Op andere punten zitten er fouten in je redenering: zo zou de pharma overbodig zijn in jouw ideale schema. Wel, als je een blindedarm ontsteking hebt, covid oploopt of kanker krijgt, ga je heel blij zijn dat de pharma bestaat en producten maakt die helpen. Ook worden onderzoeken uitgevoerd en maken ze deel uit van het document voor de overheid ter evaluatie van het product, of dat onderzoek nu een positief of een negatief resultaat had. Beide leren je immers iets over de manier waarop een product (al dan niet) werkt. Pharma kan beter, maar is niet de ultieme grote boeman zoals altijd afgeschilderd, want dan zou ik er al lang niet meer werken.
De twee voorbeeld covid en kanker zijn niet te behandelen door de pharma maar juist wel door de oude ziekteleren (ayurveda, homeopathie, fytotherapie), blinde darm ontsteking zou je met de juiste voeding niet eens oplopen…
Hoi maik,
Ik ben het eens met kristel.
Voor t eerst dat ik in aanraking kwam met de gedachten dat industrie en marketing een grote rol spelen was tijdens mijn zwangerschappen en borstvoedingsperiode (1987 )
Al even geleden dus!
Mijn mening is dat we als mens ook steeds verder zijn gaan leven van de natuurlijke invloed op ons leven, hoe gewoon zou t moeten zijn dat je als moeder je kind zelf voed en liefst zo lang mogelijk
De Who raad nog steeds aan dat dit tot 2en half jaar de beste voeding is.
Verder is het wat gek dat je 100% gezond wil aanvoeren die tegenstelling is natuurlijk niet juist er zijn altijd ziektes en situatie die met voeding niet op te lossen zijn.
Zeker staan we niet “altijd” centraal en zou t anders moeten daar moeten we aan werken en blijven nadenken maar zoals t gaat met vegan zijn en alles eten is dat helaas nog ver weg.
Hoe maak je mensen bewuster, moeilijke vraag want ik merk maar al te vaak dat t mensen niet interresseeert. Ik werk in de zorg en wat eten betreft ??? Er zijn zoveel dingen die moeten veranderen voor we stappen kunnen maken.
Maar ik zie langzaam hier en daar wel verandering en er zijn mensen die t probleem aanpakken en elk steentje wat je als persoon bijdraagt is meegenomen,
Verder goed verhaal zou iedereen moeten lezen!
Gr Heleen
Hi Mark,
Goed en helder stuk, dank daarvoor!
Ik zie in de reacties 2 zaken die aangestipt worden, die jij volgens mij niet zo bedoelt, of ik lees ze niet op die manier. Jij zegt volgens mij niet dat:
1) men 100% gezond kan worden, zijn of blijven als teruggegaan wordt naar volledig ‘gezonde voeding’.
2) we helemaal zonder pharma kunnen of moeten.
Nu ben ik zelf flexitarier (ik neem vitamine B12 niet/nauwelijks/slecht op uit supplementen en ondanks dat ik idd aan het teruggaan ben naar ‘volledig zelf gemaakt, zonder toevoegingen en dus gezond(er)’, is mijn lichaam nog niet goed genoeg hersteld om dat wél te kunnen) en daarom eet ik nog 1x per week vlees. Omdat ik anders ricico loop depressief te worden.
Ik heb mijn hele voedingspatroon aangepast, omdat ik op een verschrikkelijke manier last kreeg van een prikkelbare dikke darm. Oozaak: verkeerd voedingspatroon / verkeerde voedingsmiddelen en te veel stress. Dus aan beiden wordt gewerkt. 🙂
Waarom heb ik hiervoor en niet voor een ‘snelle pil’ gekozen? Omdat ik een antroposofische arts heb, waar ik ontzéttend blij mee ben. Ik reageer vaak helemaal niet goed op reguliere medicatie, ik krijg van veel juist of tegenovergestelde reacties of ik word doodziek van de medicatie. Mijn arts kijkt samen met mij dus altijd eerst naar een oplossing uit de natuur en wat ik zélf kan doen aan mijn eigen herstel.
Voor wie dit interessant vindt: https://www.nvaa.nl/info-patienten/antroposofische-geneeskunde-en-artsen/
Nou heb ik ook een acute blindedarm ontsteking gehad en was toen idd maar wát blij dat ik diezelfde nacht nog geopereerd kon worden. Om even aan te geven dat ik niet tégen pharma ben.
Ik ben wel tegen alles wat die industrie in stand houdt, wat we eigenlijk helemaal niet nodig hebben, maar waar heel veel mensen wél ontzettend rijk van worden. Hierboven wordt covid genoemd en dát vind ik nou ook zo’n prachtig voorbeeld. We zijn inmiddels (dacht ik, ik weet het niet zeker) toe aan de 5e booster, maar er wordt nú al gepredikt dat het huidige vaccin (óók) niet doet wat het zou moeten doen. Maar de vaccins worden wel geproduceerd én aan (onwetende, angstige) mensen verkocht. Het is een wereldhandel, ook met álles wat ermee samenhangt (de niet werkende mondkapjes en de ANTIBACTERIELE lotions die we verplicht werden te gebruiken, ter voorkoming van een VIRUS. Dat mensen hierin trappen, is en blijft voor mij een raadsel en ja eens dus: het wordt écht weer tijd dat mensen zélf weer leren nadenken, ipv algemene naratieven klakkeloos te volgen.
Ik haal mijn groente en fruit rechtstreeks bij de boer, ik bak mijn eigen brood met meel van een molen hier in de buurt. Als ik vlees eet, dan enkel biologisch (want óók met die ‘diervriendelijkheids-beter-leven-sterren’ op ál die (onnodige) verpakkingen: wordt de consument ronduit in de maling genomen. Ook hier gaat het niet om diervriendelijkheid (élk dier wil nl maar één ding en dat is leven en dát krijgen ze door die ster écht niet, uiteindelijk leven ze nl enkel en alleen voor de slacht of het produkt wat ze voortbrengen, zoals zuilvel en eieren), maar om verkoopcijfers, omzet en winst.
Kost deze manier van leven mij meer tijd? Ja, zeker, want ik besteed meer tijd aan het halen van mijn boodschappen en aan zelf koken vanaf niets. Die tijd hád ik als hardwerkende ZZP-er dácht ik niet, maar niets blijkt eigenlijk minder waar. Ik had laatst eten besteld en terwijl ik daarop zat te wachten, dacht ik: “ik had het in die tijd al 2x zelf gemaakt en nog lekkerder ook!”.
Het voordeel: ik eet LEKKERDER. VEEL lekkerder kan ik wel zeggen, want 1) ik mis al dat zout en toevoegingen niet én 2) ik kan alles naar eigen smaak maken en 3) alles wat ik koop is langzamer verbouwd/gegroeid en dát proef je en blijft langer vers en 3) ik vind koken leuk, dus voor mij is het (nu weer) een moment van ontspanning.
Maar veel kan ik tegenwoordig ook rechtstreeks via internet bestellen en laten bezorgen en het ritje naar de molen heb ik omgedacht naar “het is een mooie fietsroute, bewegen is goed voor me en het is ontspannend”. Ik plan dat tegenwoordig dus in als een ‘uitje’. En zo helpt het mij ook weer mijn stress te verlagen. Win-win.
Dit wilde ik graag even delen, omdat ik zelf heb gemerkt dat gezonder, gebalanceerder eten, mij écht helpt om zowel fysiek als mentaal gezonder te zijn. Ik ben in 2 maanden tijd 4kg afgevallen (tijdens corona kwam ik 2 jaar lang thuis te werken en hele dagen op mijn kont zitten zonder mijn eetpatroon aan te passen, leverden mij 10 extra kg’s op), ik heb meer energie, ik ben vrolijker, irriteer me minder en zie weer overal uitdagingen en nieuwe kansen.
En dít: gun ik iedereen.
Groetjes, Agnes
Hoi Mark, ik ben het niet met je eens dat wij als cb artsen gefinancierd worden door de industrie. Ik heb meer dan 30 jr gewerkt als cb arts. Wat er ontbrak is uitgebreide informatie over voedingsleer. Meer dan alleen het gebruikelijke. Zeker in deze tijd waarin het vegetarisme en het veganisme opgang doet zouden mijn collega’s van nu daar mee op de hoogte horen te zijn. Ik ben al ruim 10 jr met pensioen en heb hierover heel weinig mee gekregen. Maar toch goed dat je dit onderwerp aankaart. Veel succes met jullie vegan revolutie. Ik volg jullie graag. Mvrgr. Emanta
Zeker CB artsen worden volledig gefinancierd door de industrie. Met name de machtige vaccinlobby is daar een groot voorbeeld van.
Wist je dat er geen 1 onderzoek bestaat dat de veiligheid van vaccinaties (welke dan ook) aantoont?
Zeker de HPV is een hele smerige maar ook elke kindervaccinatie is niet levensreddend maar schade brengend. En als arts leg je toch de eed af dat je niemand schade toebrengt…
Jij bent geen arts toch? Wat een boude uitspraken doe jij op basis van je “zelf onderzoeken”. Een beetje bescheidenheid zou je passen.
Dank voor je informatieve artikel. Mark. De hoofdgedachte dat we voor gezondheid (en welzijn) zouden moeten gaan onderschrijf ik.
In dit verband verrast me je goedkeuring voor het kapitalisme, een systeem waar winst, economische groei en verlangen naar meer (hebzucht) de boventoon voeren. ‘Enkele tekortkomingen’ van dit systeem is naar mening een behoorlijk eufemisme. Zijn niet al de crisissen van het moment geheel of op zijn minst voor een belangrijk deel een gevolg van die drang van economische groei? Klimaat, Stikstof, Migratie, Bio-industrie enz.
En ja, wat zou een overgang naar een plantaardige voedingswijze bij het oplossen hiervan kunnen helpen.
Vriendelijke groet van Gerard
En dan heb je het nog niet eens over vaccinaties…
Ook daar zit een niet geheel frisse marketing achter…
He dokter, word wakker en Heel de gewonde genezer zijn ook eye openers!