De laatste jaren zijn de ‘low-carb’ diëten weer met een opmars bezig. In de essentie houden de meeste low-carb diëten in dat je geen tot weinig koolhydraten eet.
Granen eten is dan ook uit den boze en dat betekent geen brood, koekjes, crackers en toastjes.
Alhoewel ik het met sommige punten van de low-carb diëten eens ben, slaan ze wat mij betreft te ver door en missen ze een gouden kans.
In dit artikel ga ik daarom proberen uit te leggen of graan binnen een volwaardige Vegan Lifestyle past.
De Agrarische Revolutie
Het klopt dat de agrarische revolutie nog niet zo heel lang geleden plaatsvond. Vanaf dat moment zijn we inderdaad massaal graan gaan eten.
Aanhangers van bijvoorbeeld het Paleo Dieet claimen dat ons lichaam zich niet zo snel kan aanpassen aan zo’n massale toevoer van een en dezelfde voeding. Hier ben ik het volledig mee eens.
We zijn in de afgelopen 100 jaar steeds meer van hetzelfde gaan eten, en dat terwijl onze voorouder jager/verzamelaars een grote verscheidenheid aan voedsel aten.
Dan rijst de vraag eigenlijk: is het graan dat we met z’n allen nu massaal consumeren überhaupt slecht voor je, ook al neem je er een beetje van? Of is graan helemaal prima zolang je steeds maar kleine porties neemt?
Met andere woorden: is graan nu je vriend of je vijand als het aankomt op gezond leven?
Vegan Powerfood: Volle Granen
Volle granen zijn jouw nieuwe beste vriend en je maaltijden zullen binnen de Vegan Lifestyle rondom deze energierijke voeding draaien.
De kleine zaadjes waar de volle granen uit bestaan zitten barstensvol met leven en bevatten een pure en essentiële energie die je in bijna geen enkel ander voedingsmiddel zult tegenkomen.
Granen houden je in balans en geven je energie in het drukke bestaan wat je waarschijnlijk hebt. Deze volle granen zijn jouw nieuwe brandstof waar je van zult gaan stralen. Er is absoluut geen vervanger voor volle granen.
Om je maaltijden nu ineens om volle granen te laten draaien lijkt misschien een grote stap, maar eigenlijk is het helemaal niet zo gek.
Sinds het moment dat landbouw in het leven van de mens verscheen – zo’n 10.000 jaar geleden – waren het de volle granen waar de maaltijden omheen werden klaargemaakt.
In feite zet je de geschiedenis zoals deze 10.000 jaar geleden in gang is gezet dus voort.
Vlees als luxegoed
Oeps… ik bedoel natuurlijk te zeggen, de geschiedenis zoals deze was voor de Tweede Wereldoorlog uitbrak.
Ondanks dat Nederlanders vlees altijd lekker hebben gevonden, was het pas na de Tweede Oorlog dat er meer vlees werd gegeten dan graan.
Vlees was namelijk een luxegoed dat alleen te betalen was voor de rijken.
Toen de oorlog ten einde was, Nederland weer opkrabbelde en de economie opbloeide hadden mensen genoeg geld en koelapparaten om meer vlees te eten.
Vlees werd zelfs vaak drie keer per dag gegeten. ’s Ochtends brood met ham, ’s middags brood met salami en ’s avonds een gehaktbal.
Hierdoor werd het steeds normaler om veel vlees te eten wat een logisch gevolg is van toenemende welvaart.
En dat terwijl alle Aziatische culturen – elegant en verfijnd – gebouwd zijn op rijst en gierst.
De culturen uit Midden –en Zuid Amerika hadden maïs en quinoa tot hun beschikking waarmee ze de machtige Inca en Maya tempels konden bouwen.
De indianen in Noord Amerika leefden met maïs, tarwe en wilde rijst.
Afrika, een continent dat rijk is aan stammen en tradities, groeide op met kafferkoren, cassave (dit is geen graan maar wel een complex koolhydraat), gierst en het kleinste graan van allemaal: teff.
En in Europa was er een bloeiende handel in tarwe, gerst, haver en boekweit.
De incastad Machu Pichu had waarschijnlijk niet gebouwd kunnen worden zonder het energierijke graan quinoa wat de inca’s ook wel ‘de moeder van alle graan’ noemden.
Zoals je dus ziet was vlees door de moderne geschiedenis heen slechts een bijgerecht naast de echte energierijke held: graan.
Maar waarom heeft graan tegenwoordig dan zo’n slechte naam?
Als je tot nu toe goed hebt opgelet heb ik het in dit artikel niet over granen maar over volle granen. En dat is waar de schoen wringt momenteel in onze huidige westerse maatschappij.
Er is vandaag de dag veel te doen over graan en dat komt met name doordat veel mensen graan eten in de vorm van meel. En dan meestal in zijn ergste vorm: wit meel.
Combineer dat met het feit dat we met z’n allen veel minder bewegen dan onze voorouders en het recept voor overgewicht is geboren.
Als ik het heb over volle granen dan heb ik het niet over brood of noodles. Als ik zeg tarwe, dan bedoel ik niet tarwemeel, maar de korrel in zijn geheel.
En als ik zeg rijst dan bedoel ik niet die witte rijst die je elke zondag bij de Chinees haalt, maar bruine, rode of zwarte rijst waarbij de kleine korreltjes niet gestript zijn van hun voedzame schil.
Een paar voorbeelden van vol graan:
- hele haverkorrels
- gerst
- gierst
- farro
- wilde rijst
- quinoa
- bruine rijst
- boekweit
- kamut
Verder zijn er veel producten te vinden die gemaakt zijn van volle granen waaronder brood, noodles en couscous.
Ondanks dat het prima is om deze af en toe te eten (doe ik ook!), doe je er het beste aan door je maaltijden zoveel mogelijk te laten draaien rondom volle, hele granen.
Helaas hebben nog niet alle reguliere supermarkten deze volle granen in de schappen liggen en zul je hiervoor naar de natuurwinkel moeten.
Toch voegen de reguliere supermarkten deze volle granen langzaam toe aan hun assortiment, dus blijf het in de gaten houden.
Maar hoe zit het dan met al die koolhydraten? Die moet ik toch juist vermijden als ik wil afvallen?
Bestaan al die volle granen niet voornamelijk uit koolhydraten? En moest ik koolhydraten nu juist niet links laten liggen als ik gewicht wil verliezen? Koolhydraten staan toch synoniem aan de duivel?
Arme koolhydraten. Dieetboeken hebben deze lieverds een slechte naam gegeven. Als ik het heb over koolhydraten praat ik over de goede koolhydraten – degenen die je nodig hebt om te kunnen overleven.
Koolhydraten zijn eigenlijk onder te verdelen in twee categoriën: simpel en complex.
De simpele koolhydraten – zoals wit meel en witte tafelsuiker – zorgen ervoor dat je bloedsuikerspiegel door het dak heen schiet. Ze worden namelijk razendsnel door je lichaam opgenomen.
Nadat je bloedsuikerspiegel als een raket omhoog is geschoten, dondert hij daarna met dezelfde snelheid weer op aarde terug.
Door simpele koolhydraten te eten heb je snel weer trek, eet je veel meer dan je zou moeten en val je dus niet af of erger, kom je nog meer aan in gewicht.
Bovendien geeft het je een onverzadigd, slap en lusteloos gevoel.
Complexe koolhydraten – die we dus vinden in volle granen, groenten en fruit – worden langzaam door het lichaam verteert en geven hun energie geleidelijk af. Op die manier geven ze je lichaam langdurige energie tot het moment dat je weer trek krijgt.
Complexe koolhydraten zijn zo onvoorstelbaar fijn en je kunt absoluut niet zonder ze functioneren.
Zelf ben ik bovendien veel minder gaan eten doordat ze zo’n enorme lange tijd energie geven en ik op die manier geen constant hongergevoel ervaar en het makkelijker is om van de ongezonde lekkernijen als taart en snoep af te blijven.
De dieetboeken hebben zich altijd gefocussed op het verbannen van de simpele koolhydraten en alhoewel ik dat alleen maar toejuich zijn ze de grote broer in de vorm van complexe koolhydraten vergeten.
Maar hoe zit het dan met die ‘Low-Carb Diëten?’ Ze werken wel toch?
Ik wil voordat we verdergaan toch nog even iets duidelijk maken en hierbij ga ik er even vanuit dat je in het verleden weleens een dieet hebt gevolgd. Als dat zo is dan is het je vast niet ontgaan dat de hoog-in-dierlijkeiwit en laag-in-koolhydraat diëten de laatste tijd enorm hot zijn.
Hell yeah, je valt er van af en dat is waarom ze ook zo populair zijn, maar dit gewichtsverlies is vaak maar van korte duur. En dat terwijl je met complexe koolhydraten hetzelfde gewicht zult verliezen alleen nu van blijvende duur.
Zelf heb ik, voordat ik vegan ging, talloze diëten geprobeerd en alhoewel ik inderdaad gewicht verloor met deze hoog-in-dierlijkeiwit en laag-in-koolhydraat diëten had ik altijd honger en weinig energie. En dat terwijl je ook nog eens serieuze schade aanricht aan je lichaam.
Ironisch genoeg laat een studie – die gefinancierd is door de hoog-in-dierlijkeiwit en laag-in-koolhydraat man himself Dr. Atkins – zien dat 70% van de mensen constipatie krijgen en 65% een slechte adem krijgen bij het volgen van zo’n dieet 2 2. John Robbins, The Food Revolution, p. 63. × .
Hallo slechte adem, constipatie, jicht, nierstenen, rimpels, bleke huid en zware energie!
Toch hebben heel veel mensen zichzelf ervan overtuigd dat ze alleen maar vet kunnen verliezen door geen koolhydraten meer te eten.
De dieetgoeroe’s springen daar natuurlijk maar al te graag op in wetende dat mensen met overgewicht een strakke beachbody verkiezen boven hun gezondheid. Ik ben hier om je te vertellen dat je allebei kunt hebben…
Dus alsje, alsje, alsjeblieft stop met je zorgen maken over koolhydraten.
Je lichaam heeft volle granen nodig
Deze kleine energiebommetjes zorgen ervoor dat je lichaam zijn dagelijkse functies zonder moeite kan uitvoeren. Daarbij kun je denken aan het verwerken van eiwit, het afscheiden van afval en energie laten vrijkomen in de spieren.
Het complexe koolhydraat houdt je in balans, de vitamine E uit het graan beschermt je cellen, de vezels zijn goed voor de spijsvertering en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Kort samengevat is graan onze ideale benzine. Geloof me daarom als ik zeg dat je door het eten van volle granen een nieuw welzijn zult krijgen!
Is tarwe slecht?
Er is veel te doen de laatste tijd over tarwe en dan met name de gluten die in tarwe zitten (en overigens in meer graan zoals haver, gerst en nog een paar andere).
De reden dat tarwe in een slecht daglicht staat (samen met soja en maïs) is doordat minimaal een van deze drie bestanddelen (maar meestal allemaal) te vinden is in het bewerkte voedsel wat we met z’n allen massaal consumeren.
Onze lichamen zijn letterlijk gebombardeerd met tarwe, maïs en soja en hierdoor zijn er veel mensen die een lichte intolerantie hebben gecreëerd.
Er zijn echter ook mensen die heel veel last hebben bij het eten van gluten. Zij hebben dan ook een echte gluten intolerantie en dit is een zeldzame genetische aandoening die coeliakie heet.
Als jij twijfelt of je een gluten intolerantie hebt dan kun je een bloedtest laten uitvoeren bij je dokter. Hij of zij checkt dan of je coeliakie hebt.
En voor de meeste mensen die zichzelf allergisch voor tarwe en gluten vinden is er vaak een duidelijke oorzaak aan te wijzen: wit meel.
Doordat dit meel super bewerkt is en in gigantische hoeveelheden wordt geconsumeerd (het zit in vrijwel ALLE bewerkte voeding) kan het voor gezondheidsproblemen zorgen die lijken op een allergie.
Probeer daarom eens het volgende als jij hier ook last van hebt:
Haal al het meel uit je dieet – je darmen kunnen zo wat rust krijgen – volg de Vegan lifestyle voor een aantal maanden (ZONDER meel, maar wel met volle granen).
Na een aantal maanden probeer je weer wat volkoren meel aan je dieet toe te voegen. Kijk hoe je lichaam reageert op het meel zodat je weet wat de boosdoener is of was.
Nog meer voordelen van het eten van volle granen
Volle granen maken je relaxed en gelukkig: Je zult versteld staan hoe relaxed je zult zijn als je volle granen aan je dieet toevoegt. Dit komt onder andere doordat het graan tsjokvol met vitamine B zit. Deze vitamine staat erom bekend het zenuwstelsel relaxed te maken.
Je krijgt een stralende huid: vergeet al die crême reclames over een stralende huid, het zijn de vitamine B in graan die jou een mooie en stralende huid gaan geven.
Je zult een heerlijke stoelgang krijgen: oké, het is misschien een onderwerp waar niet iedereen blij van wordt, maar ik wilde het toch even vermelden.
Het is onvoorstelbaar hoeveel mensen vandaag de dag moeite hebben met hun stoelgang, ik hoorde daar zondemeer bij toen ik nog veel dierlijk voedsel at.
Voor de zoveelste keer had ik last van constipatie. Het ruïneerde mijn enige week die ik ooit in Sydney was, ik was hondsberoerd, bezocht maar weer een darmspecialist.. die me vervolgens Movicol voorschreef. Google maar wat het is..
80% van mijn gezondheidsproblemen vanaf mijn 15e levensjaar hadden te maken met mijn darmen en constipatie. Inmiddels ben ik van al die problemen af en ik gun jou dat ook!
Je moet begrijpen dat vlees en zuivel geen vezels bevatten. Dat maakt het dan ook het perfecte recept voor constipatie.
Een dieet dat bestaat uit volle granen en groenten bevat juist immens veel vezels en een rustigere en makkelijkere stoelgang is vaak het eerste dat mensen ervaren zodra ze de overstap hebben gemaakt.
Een nadeel: je hebt geen reden meer om te lezen op het toilet 😉
Je valt met alle gemak af: je hoeft nooit meer te diëten. Volle granen zijn laag in vet en calorieën, geven je een verzadigd gevoel, geven je goede energie en voeden je terwijl je gewicht verliest. It’s that simple.
Je zult je in balans voelen en meer connectie met jezelf hebben: dit is misschien een beetje vaag, maar ik heb het zelf ervaren.
Door mijn lichaam jaren vol te stoppen met bewerkt voedsel, suiker, vlees en zuivel was mijn lichaam uit balans. Ik was vaak moe, humeurig, had last van m’n pens, kon dagen lang niet naar de wc. De connectie met mijn lichaam was ik kwijt.
Door volwaardige voeding te eten zoals de natuur het bedoeld heeft is mijn lichaam weer in balans en zoef ik door de dag heen. Ons lichaam is ervoor gemaakt om samen te werken met volle granen in hun volste vorm.
Probeer het zelf en raak weer in balans.
Volle granen zijn misschien nieuw voor je, maar weet dat ze de mens al heel wat jaren hebben voorzien van stabiele en onuitputtelijke energie.
Zodra je deze granen dagelijks in je eten gaat verwerken zul je versteld staan hoe rustig, smooth en vredig het leven kan zijn.
Leuk geschreven en uit eigen ervaring kan ik het beamen. Vraagje Maik, ik eet iedere dag muesli als ik ontbijt. Ik koop gemengde vlokken en meng er noten, zaden en gedroogd fruit door en eet dat met vers fruit en soms een schepje vegan yoghurt. Echt genieten.
– Zijn deze volkeren vlokken een bewerkt product? Hoe zie jij dat?
Technisch gezien wel want er is iets mee gebeurd, maar ze zijn niet bewerkt in de zin dat er goede stoffen uit zijn gehaald. Van deze volkoren vlokken kun je dus schaamteloos genieten.
Echter, de vorm van ons voedsel zegt ook veel over hoe ons lichaam ermee omgaat. Het beste eet je granen dan ook in de hele vorm, de korrel dus (zoals met rijst) en niet geplet of vermalen.
Dit pletten en malen zorgt ervoor dat het graan sneller door ons lichaam wordt opgenomen terwijl de hele korrel langer duurt om te verteren (wat iets goeds is!).
De reden dat graan in zo’n slecht daglicht staat is omdat de meeste mensen het alleen maar eten in de vorm van witmeel of brood en niet de hele korrel. Op die manier krijg je niet de optimale gezondheidseffecten van graan.
Hoi,
Nu vraag ik mij af of een (bio) volkorenbrood of volkorenspeltbrood ook bijdraagt aan een gezonde vegan levensstijl?
Grtjes Yvonne
Absoluut Yvonne. Het beste brood is zuurdesembrood zonder toevoegingen (het liefst zelfgebakken), maar in principe is brood niet ongezond.